۲۰۰ هزار نفر از جمعیت ۳۲۰ هزار نفری شهرستان رفسنجان در تولید پسته اشتغال دارند و بطور مستقیم از این طریق امرار معاش میکنند.
در ۱۲ سال گذشته نزدیک به ۴ و نیم میلیارد دلار درآمد تولید پسته شهرستان رفسنجان بوده و به ازای هر مترمکعب آب یک دلار ارزآوری برای کشور داشته است. ضمن آنکه حدود ۶۱۱ هزار تن محصول در ۱۲ سال گذشته تولید شده است.
رفسنجان متاسفانه دو سال است که درگیر تغییرات شدید اقلیمی شده است. بحث سرمازدگی، گرمازدگی شدید را داشتیم که حال کشاورزان خوب نیست و احتیاج به کمک دارند.
در ۱۰ سال گذشته پنج تا شش تولیدکننده نمونه کشوری از این منطقه بودهاند و رکوردهای آنها یک سال در میان زده میشود. حتی رکوردهایی در این منطقه شکسته میشود که رکورد تولید پسته در کالیفرنیا را نیز شکسته لذا برازنده شهر جوادیه فلاح است که مکان جشن ملی را اینجا انتخاب کنیم.
۲۰ درصد از سطح زیرکشت باغات پسته کشور در رفسنجان وجود دارد اما ۲۴ تا ۳۴ درصد تولید پسته کشور را به خود اختصاص داده است، این ویژگیها سبب شده که ثبت ملی پسته شش سال قبل در رفسنجان انجام شود.
یکی از مهمترین این مشکلات تغییرات اقلیمی شدید است. در دو سال گذشته درگیر مسئله سرمازدگی شدیم و تولید ۹۰ هزار تنی پسته در سال ۹۹ به زیر ۴ هزار تن کاهش یافته است.
کاهش شدید منابع آبی رفسنجان از نظر کمی و کیفی از دیگر مشکلات پیش روی کشاورزان است. شوری آب بالا رفته و در همین منطقه جوادیه فلاح میانگین شوری چاههای کشاورزی روی ۹ تا ۱۰ هزار است و با این حجم شوری هیچ محصولی غیر از پسته نمیتوانیم تولید کنیم.
میانگین چاههای کشاورزی رفسنجان بالای ۸۰ نفر مالکیت دارند و این موضوع مقداری کار را برای مدیریت کلان در باغداری سخت کرده است.
مواد ۲۷ و ۲۸ قانون توزیع عادلانه آب امکان جابجایی آب را به کشاورزان نمیدهد و در ۶۰ درصد موارد اگر انجام میشد راندمان تولید بالاتر میرفت.
با این شوریهای آب با مخالفتهای زیست محیطی با آبشیرینکنها روبرو هستیم که مجوز آن را نمیدهند. هر چاه بطور متوسط ۸۰ هکتار زمین را شور میکند اما در حد یک هکتار با یک استخر میتوانیم پساب آبهای شور را جمعآوری و از آنها استفادههای دیگری در صنعت ببریم.
قبوض سنگین برق را یکی دیگر از مشکلات کشاورزان رفسنجان است ، بخاطر تعدیل پروانه چاهها پروانه هر چاه را ۲۵ تا ۴۰ درصد کم کردهاند و باعث شده تجاوز از قدرت در قبوض برق نشان داده شود و مشکلات عدیدهای برای کشاورزان ایجاد کند.
مشکلات جدی در حوزه صادرات پسته وجود دارد ، در سال ۹۷ بانک مرکزی بحث پیمانسپاری ارزی را اجرا کرد و صادرکنندگان خوشنام ما را از عرصه صادرات حذف کردند.
اگر ۲۰۰۰ هکتار از ۸۰ هزار هکتار باغات پسته رفسنجان زیر پوشش گلخانه قرار گیرد ۵۰۰ میلیون دلار ارزآوری برای کشور دارد.
سیل اخیر ۱۰ هزار هکتار باغات پسته را نابود کرد و در هر هکتار حدودا ۸۰ تا ۹۰ میلیون تومان هزینه برای باغداران به جا گذاشته و جبران خسارتی هنوز صورت نگرفته است.
در حالی که سررسید وامهای کشاورزان از مرداد به بعد میرسد هنوز تسهیلاتی نگرفتهاند. صندوقهای حمایت از بخش کشاورزی اگر به صورت شهرستانی ایجاد شوند میتوانند یک سال راهگشا باشند و کشاورزان را نجات دهند.
Sunday, 8 December , 2024